Հունվարի 19-ին մենք գնացինք Չարենցի կամար, Գառնի և Գեղարդ։ Առաջինը մենք գնացինք Չարենցի կամար։ Այդ տեղ մենք երգեցինք ման եկանկ և գնացինք Գեղարդ։Հետո երբ հասանք Գեղարդ մենք սկսեցինք նախաճաշել իսկ հետո մտանք եկեղեցի և երգեցիք։ Հետո գնացինք Գառնի։ Այդ տեղ մենք նկարեցինք շատ նկարներ և խաղացինք։ Ինձ շատ դուր եկավ այս ճամփորդությունը։
1․Գտիր թվի նշված մասը։
180-ի 5/9-րդ մասը
180:9×5=100
200-ի 4/5-րդ մասը
200:5×4=160
100-ի 3/10 -րդ մասը
100:10×3=30
150-ի 2/5 -րդ մասը:
150:5×2=60
400-ի 5/8-րդ մասը։
400:8×5=25
2.Արտահայտիր նշված միավորներով։
(1/4) ժ= ր
60:4×1=15
(1/5) կմ = մ
1000:5×1=200
(1/3) օր = ժ
24:3×1=8
(1/4) տարի = ամիս
12:4×1=3
(1/5) ց = կգ
100:5×1=20
(1/4) մ = սմ:
100:4×1=25
3.Արտահայտիր նշված միավորներով։
(5/ 6) ժ= ր
60:6×5=50
(4/5) կմ = մ
1000:5×4=800
(5/6) օր = ժ
24:6×5=20
(3/4) տարի = ամիս
12:4×3=9
(3/20) ց = կգ
(4/5) մ = սմ:
4. Արամը դպրոցից տուն վերադառնալիս ճանապարհի 1/4 մասը անցնելուց հետո, ճանապարհի ո՞ր մասը դեռ պետք է անցնի։
4-1=3
5․ Արկղում կար 120 միատեսակ գնդակ։ Արկղից հանեցին դրանց 7/8 մասը։ Քանի՞ գնդակ մնաց արկղում։
120:8×7=105
120-105=15
6․ Ջրավազանում կար 3200 լիտր ջուր։ Այգին ջրելու համար օգտագործվեց դրա 5/8 մասը։ Քանի՞ լիտր ջուր մնաց ջրավազանում։
7․ Ո՞ր պատկերի 3/5 մասն է գունավորված։
1)
2)
3)
Վերհիշեք նաև Չափման միավորները։
2. Как девочка относится к бабушке? хорошо
Почему она считает бабушку подружкой? Потому что они делают все вместе
Найди в тексте стихотворения слова в единственном числе и слова во множественном числе.
Объясни, как ты понимаешь слова: один — единственное, много — множественное.
4. Вставь буквы:
С неба смотрит солнце
Миллионы лет.
Льёт на землю солнце
И тепло и свет.
Но посветит солнце
И уходит прочь.
А живое сердце
Греет день и ночь.
Значит, сердце лучше
Солнца самого,
Никакие тучи
Не затмят его.
Գառնու հեթանոսական տաճար, հին հայկական հեթանոսական տաճար Կոտայքի մարզի Գառնի գյուղում, Ազատ գետի աջ ափին։ Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձան է[1]։
Ելնելով ավանդություններից՝ Մովսես Խորենացին Գառնու հիմնադրումը վերագրում է Հայկ նահապետի ծոռ Գեղամին, որի թոռան՝ Գառնիկի անունով էլ, իբրև, կոչվել է Գառնի։
շինում է մի դաստակերտ և անունը դնում է Գեղամի, որ հետո նրա թոռան՝ Գառնիկի անունով կոչվեց Գառնի
գեղարդ
Գեղարդ, սուրբ Գեղարդ, տեգ, սրբազան մասունք՝ կապված Հիսուս Քրիստոսի խաչելության հետ։ Գեղարդը մոտավորապես 15 սմ երկարությամբ տափակ կամ եռանիստ երկաթե տեգ է, որը, փայտի ծայրին ամրացվելով, ծառայել է որպես խոցող զենք։
Չարենցի կամար
Հայ մեծանուն բանաստեղծ Եղիշե Չարենցին նվիրված հուշարձան — կամարի կողքով անտաբեր չի կարող անցնել Գառնի և Գեղարդ համալիրների ոչ մի այցելու: Հուշարձաններ տանող ճանապարհին` Ողջաբերդ գյուղի մոտ, 1500 մետր բարձրության վրա գտնվող այս կոթողից հրաշալի տեսարան է բացվում. Արարատն ու դիմացը փռված Հայաստանը : Կամարի մոտից բիբլիական սարը տեսանելի է օրվա բոլոր ժամերին: «Չարենցի կամարի» վրա փորագրված է հատված բանաստեղծի «Հայաստան» բանաստեղծությունից. «Աշխարհ անցիր, Արարատի նման ճերմակ գագաթ չկա, որպես անհաս փառքի ճամփա, ես իմ Մասիս սարն եմ սիրում»: Կամարը կանգնեցվել է 1957 թվականին՝ նշանավոր ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանի կողմից: Ստացել է «Հանգստի կամարե հուշարձանը՝ նվիրված հայ մեծանուն բանաստեղծ Եղիշե Չարենցին» անվանումը:
Քարերի սիմֆոնիա
Քարերի սիմֆոնիա կամ «Բազալտե երգեհոն», բնական հուշարձան Ազատ գետի՝ Գառնի գյուղի տարածքում գտնվող ավազանում։ Ընդգրկված է Հայաստանի բնության հուշարձանների ցանկում[1][2]
Սիմֆոնիան ներկայանում է հսկա հնգանկյուն և վեցանկյուն բազալտե սյուներով (մոտ 50մ բարձրության), որոնք զարմանալի սիմետրիկության պատճառով ձեռագործ են թվում։ Բնության կողմից կերտված, գետի վրա կախված այդ սյուների շարանը հիշեցնում է երաժշտական գործիք՝ «Բազալտե երգեհոն»։ Կիրճով հոսում է Ազատ գետը, լրացնելով քարե շքեղությունը ջրի աղմուկով
Большое удовольствие для маленькой девочки Кати — заходить в кабинет отца. Первое, что поражает Катю, — книги. Они стоят на стеллажах у стен, разбросаны в креслах, на письменном столе, на подоконниках, с бумажными закладками и без закладок. Есть огромные, с медными застёжками. Кате их даже не поднять. А ещё на столе у отца стояли модели самолётов. Для Кати все вещи в кабинете были понятными и близкими, живыми.
Почему Кате нравилось бывать в кабинете отца?
Что говорит о том, что это кабинет, а не обычная комната?
Чаще всего у существительных есть формы единственного и множественного числа.
Их можно отличить по смыслу и по окончаниям. Существительные мужского и женского рода во
множественном числе имеют окончание -ы после твёрдых согласных (журнал — журналы, газета газеты), окончание -и после мягких согласных (словарь — словари), а также после г (подруги), к (шапки), х (мухи), ж (лыжи), ш (карандаши), ч (мячи).
Существительные среднего рода во множественном числе имеют окончания -а, -я (письмо —
письма, море — моря). От некоторых имён существительных мужского рода множественное число также образуется с помощью окончаний -а, -я: дом — дома, учитель — учителя, лес — леса, глаз — глаза.
Множественное число существительного иногда имеет другую основу, отличную от существительных единственного числа: человек — люди.
Напиши существительные единственного и множественного числа в два столбика. Образуй от существительного единственного числа существительное множественного, а от существительного множественного числа — единственного.
он-дом, кирпич, хлеб, салат, стул
Она-кошка, жизнь, мама, сестра, собака
Оно-море, сердце, солнце, золото, дерево
Множественные числа
Дома, кирпичи, столы, стулья, деревня, моря, сердца,
Հնարք1-ին․
Եթե ծննդյանդ օրը բազմապատկես 2-ով, ստացված թվին ավելացնես 5, արդյունքը բազմապատկես 50 –ով, ստացված թվին ավելացնես քո ծննդյան ամիսը, արդյունքից հանես 250, կստանաս եռանիշ կամ քառանիշ թիվ։ Եթե արդյունքում եռանիշ թիվ ստանաս, ապա ստացված թվի առաջին թվանշանը ցույց կտա ծննդյանդ օրը, իսկ մյուս երկու թվանշանները՝ քո ծննդյան ամիսը։ Եթե արդյունքում քառանիշ թիվ ստանաս, ապա ստացված թվի առաջին երկու թվանշանները ցույց կտան ծննդյանդ օրը, իսկ մյուս երկու թվանշանները՝ քո ծննդյան ամիսը։
(5×2+5)x50+6-250=506
1)5×2+5=15
2)15×50=750
3)750+6=756
4)756-250=506
իրո ես ցնվել եմ այդ թվին
Հնարք 2-րդ․
Եթե մտապահես մի եռանիշ թիվ և այդ թիվը երկու անգամ գրես կողք կողքի։ Այնուհետև ստացածդ վեցանիշ թիվը բաժանես 7-ի, հետո 11-ի, այնուհետև 13-ի, ապա արդյունքում կաստանաս քո մտապահած թիվը։
1(600600:7=85800
2(85800:11=78000
3(78000:13=600
աշխատեց
Հնարք 3-րդ․
Կոշիկիդ համարը բազմապատկիր 5-ով , ստացված թվին ավելացրու 50, արդյունքը բազմապատկիր 20-ով։ Եթե այս տարի ծննդյանդ տարեդարձը արդեն լրացել է, ապա ստացված թվին ավելացրու 1022, իսկ եթե դեռ չի լրացել, ապա՝ 1021։ Վերջում ստացված արդյունքից հանիր ծննդյանդ տարեթիվը։ Արդյունքում կստանաս քառանիշ թիվ, որի առաջին երկու թվանշանները ցույց կտան կոշիկիդ համարը, իսկ մյուս երկու թվանշաները՝ տարիքդ։
1(30×5=150
2(150+50=200
3(200×20=4000
4(4000+1021=5021
5(5021-2013=3008
աշխատեց
Հնարք 4-րդ․
1(8×5=40Եթե տարիքդ բազմապատկես 5-ով, ստացված թվին ավելացրնես 8, արդյունքը բազմապատկես 2–ով, ստացված թվից հանես 6, արդյունքը բազմապատկես 10–ով, ստացված թվից հանես 100, արդյունքը փոքրացնես 100 անգամ, կրկին կստանաս տարիքդ։
2(40+8=48
3(48×2=96
4(96-6=90
5(90×10=900
6(900-100=800
7(800փոքրացնես 100 անգամ=8
աշխատեց
Բոլորին քաջ հայտնի է, որ առանց ջրի չեն կարող ապրել ոչ բույսերը, ո’չ կենդանիները, ոչ էլ մարդիկ: Դա է պատճառը, որ սովորաբար գյուղերը, քաղաքները կառուցվում են աղբյուրների մոտ. գետերի, լճերի ափերին: Իսկ եթե բնակավայրը հեռու է գետերից, լճերից, ապա մարդիկ փորում են ջրհորեր, կառուցում արհեստական լճակներ ու ջրանցքներ և դրանցից ջուր վերցնում:
Մարդիկ ջանում են մաքուր պահել ու աղտոտումից պահպանել ջուրը: Բայց և այնպես, գետերի, լճերի, ծովերի մեջ թափվում են կենցաղային, գործարանների, ֆաբրիկաների օգտագործած և աղտոտված ջրերը: Նման ջրերը իրենց մեջ պարունակում են հիվանդածին մանրէներ և կենդանի օրգանիզմների համար խիստ վտանգավոր թունավոր նյութեր: Աղտոտված ջրերում ոչնչանում են ձկներն ու ջրային այլ կենդանիները, չեն աճում բույսերը: Եթե մարդը որպես սննդամթերք օգտագործում է, օրինակ, աղտոտված ջրում ապրող ձկան միսը, ապա թունավոր ու վտանգավոր նյութերն անցնում են մարդու օրգանիզմ՝ առաջացնելով թունավորում:
Երկրագնդի վրա ապրող յուրաքանչյուր մարդ պետք է ձգտի ամենուրեք մաքուր պահել ջրերը: Սովորաբար խմելու ջրի մաքրությանը հետևում են բժիշկները և տարբեր մասնագետներ: Գյուղերում պետք է աղտոտումից պահպանել աղբյուրների, ջրհորերի, լճակների ջուրը: Ուստի չի կարելի դրանց մեջ բաց թողնել անասնագոմերի և կենցաղային կեղտոտ ջրերը: Բնակավայրը ջրով ապահովող ջրի ավազանները, խողովակները պահպանում են աղտոտումից, իսկ գետերից կամ լճերից վերցվող ջուրը զտում են’ ֆիլտրում, և, եթե անհրաժեշտ է, ավելացնում մանրէներ ոչնչացնող նյութեր:
Ջրի պահպանության նպատակով Հայաստանում ընդունված է հատուկ օրենք, որով արգելվում է գետերի, լճերի մեջ բաց թողնել աղտոտված ջուրն ու թափոնները:
Առաջադրանք`
Ֆիլմից դուրս գրիր քո կարծիքով ամռնահետաքրքիր երեք փաստերը։
որ ադերբեջանում ջուրը վառվում է
որ ջուրը մարդուն սպանում է
որ ջուր նման է ապակիին։
Ու ջուրն աղմըկում, անվերջ փըրփըրում,
Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետ
Մի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,
Մի գորշ խըրճիթում,
Մի հին խըրճիթում,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տըղան,
Կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ.
«Մայրիկ, էստեղից պետք է հեռանամ.
Միակ ձանձրալի տեղը, որ գիտեմ,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Թո՛ղ գընամ շըրջեմ աշխարհից աշխարհ,
Ճամփորդեմ լավ-լավ տըներ տեսնելու,
Ամենից լավը ընտրեմ մեզ համար,
Գամ քեզ էլ առնեմ ու փախչենք հեռու
Էս գորշ խըրճիթից,
Էս հին խըրճիթից,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Ու գնաց, երկար թափառեց տըղան,
Մեծ ու հոյակապ շատ տըներ տեսավ,
Բայց միշտ, ամեն տեղ պակաս Էր մի բան…
Ու հառաչելով ետ վերադարձավ
Էն գորշ խըրճիթը,
Էն հին խըրճիթը,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
«Գըտա՞ր, զավա՛կըս», հարցըրեց մայրը,
Ուրախ, նայելով իր տըղի վըրա։
«Ման եկա, մայրի՛կ, աշխարհից աշխարհ,
Ամենից սիրուն, լավ տունը, որ կա,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն Է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Առաջադրանքներ
Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները։
եզերք-Եզր
խրճիթ-Տնակ
հոյակապ-փառավոր
ուրախ-զվարճալի
Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները։
անհանգիստ-հանգիստ
տակ-Վրա
հեռանալ-մոտիկանալ
հին-նոր
Բնութագրի՛ր բանաստեղծության հերոսին։
տղա-անհանգիստ
Բանաստեղծությունից դո՛ւրս գրիր տղային բնութագրող հատվածները։
Ու ջուրն աղմըկում, անվերջ փըրփըրում,
Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետ
Մի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,
Բնութագրի՛ր մորը։
մայր-բարի
Փորձի՛ր արձակ շարադրել բանաստեղծությունը։